Steun ons

Word je een beter mens van mediteren?

23 februari 2018
2 minuten

Je hoort ze denken, die onderzoekers van de Radboud Universiteit: mediteren mag dan hip zijn, maar het werkt lekker niet. Ha ha, sliep uit. Maar wat hebben die Nijmeegse onderzoekers feitelijk onderzocht? Het blijkt om nogal kortdurende meditatie-ervaringen te gaan, constateert Lisette Thooft. Iedere spirito weet dat het zo niet werkt. Beetje dom van die onderzoekers.

Door Lisette Thooft

Stimuleert meditatie sociaal gedrag? Onlangs werden we opgeschrikt door een serieuze literatuurstudie van de Radboud Universiteit waaruit zou blijken dat dit niet of nauwelijks het geval was.

De Nieuwsbrief van Nieuwwij.nl citeerde wetenschapper Inti Brazil: “Als je het uit gaat splitsen naar aspecten van sociaal gedrag zoals agressie, verbondenheid, vooroordelen, empathie en compassie, dan blijken er alleen op het gebied van empathie en compassie duidelijke positieve effecten te zijn, maar die studies vertonen methodologische gebreken.”

Lekker puh

Je hoort ze tussen de regels door denken: ha ha, lekker puh, sliep uit… mediteren is misschien hip, maar denk niet dat je er een beter mens van wordt.

Ik heb het artikel gescand op de vraag: hoe lang hebben de proefpersonen gemediteerd? Want wij doorgewinterde spirito’s weten natuurlijk dat je pas enig effect van meditatie kunt ervaren na jarenlange trouwe beoefening. Wat bleek? De verschillende onderzoeken hadden gewerkt met meditaties die duurden tussen de drie minuten en de drie maanden. Acht weken kwam voor in een derde van de experimenten: niet toevallig de gangbare duur van een cursus mindfulness, waarbij je een keer in de week een kleine drie uur les krijgt.

Bizar

De hele veronderstelling dat je na één cursus, of na drie maanden beoefenen, laat staan na een meditatie van drie minuten een meetbaar beter mens zou kunnen zijn, is bizar.

‘In drie maanden een beter mens’ – dat is net zoiets als een ‘spoedcursus verlichting’, of ‘in zeven stappen naar wijsheid en vrede’, ‘in twee maanden een beter figuur’ of ‘in drie stappen naar je droombaan’. Of zoals de titel van mijn nieuwe boek dat half maart uitkomt: In negen stappen naar innerlijke bloei. De uitgever had graag dat er een cijfer in de titel stond, want dat verkoopt beter, zei men. Maar je moet natuurlijk niet serieus denken dat je in een paar weken verlicht kunt worden. Of in een handomdraai van je trauma’s en complexen, of je overtollige kilootjes afkomt.

Dat weet een kind.

Vele jaren

Hier op Aarde gaat alles veel trager en is alles veel ingewikkelder dan dat je met je denkgeest kunt verzinnen. Innerlijke groeiprocessen zoals een socialer mens worden, met meer compassie, empathie en een gevoel van verbondenheid met alle andere mensen, en met minder agressie en vooroordelen – daarover doe je vele, vele jaren, misschien wel vele, vele levens.

Wel een beetje dom hoor, van die wetenschappers, dat ze iets anders hadden verwacht. Voor mij kan die hele meta-analyse van de Radboud Universiteit linea recta de prullenmand in. En ik geloof nog steeds dat je een beter mens wordt van mediteren… als je maar niet te snel resultaten verwacht.

 

Lisette Thooft

Lees meer

Lisette Thooft is rebalancer en auteur. Zij publiceerde meer dan twintig boeken over spiritualiteit, liefde en relaties. In 2022 verscheen: De hemel in je handen, over toegang krijgen tot het onderbewuste. Lisette was ruim zes jaar redacteur van Volzin en is thans vooral werkzaam als rebalancer. Lisette is columnist van de Bezieling.

Meer van deze auteur

Reacties

  1. Het diepste ideaal van de mens is het verlicht/volmaakt/echt zijn of kortweg het Zijn. Meditatie is een goed begin voor de realisatie daarvan, maar realiseer je er niet volledig mee. Het geloof dat je het er wel mee realiseert is gevaarlijk, want het realiseert een schijn-Zijn, een dissociatie van de ervaring, die met meditatie in stand moet worden gehouden en derhalve een heilig moeten en zelfs verslavend is. Realiseer daarom je Zijn. De Radboud onderzoekers hebben dus gelijk.

    1. Ik kan ver met u meegaan (al lees ik voor realiseer - regel 2 en 3 - beter identificeer) . Maar (Verlicht) Zijn kan nooit of te nimmer een "ïdeaal" zijn. Wie met zo’n instelling bij de Zenmeester op het matje komt geeft blijk weinig van de stof en geest te hebben begrepen, krijgt in het zendo meteen al een klap met de stok voor de suffe harses. Als je verlicht wilt worden hoef je alleen maar te voorkomen, dat je naar iets gaat zoeken of je aan iets gaat hechten. Hecht of geloof dus ook niet aan de zin van de meditatie. Doe je best, maar denk niet dat je er iets mee bereikt. Dat op zich is al een hele opgave voor de moderne verkrampte, neurotische doel-denkende mens. Inderdaad: realiseer je zijn. Dat kan ook zonder zen of andere methode, maar geen methode is is een veel moeilijker weg.

      Echter ik accepteer niet de conclusie, dat de Radboud onderzoekers "dus" gelijk hebben. Verwart u het Zen als hedendaagse ontspanningstechniek - mentale fitness - niet met het ultieme doelloze doel van de Verlichting? In dat laatste opzicht valt er helemaal niets te meten. Hoe kun je "zijn" meten, aangezien de meter, zoals al wat is, deel uitmaakt van het zijn? De aangewezen meter is de mediterende of verlichte die naar binnen kijkt, introspectie pleegt, en van z'n ervaring verslag geeft in woord, gebaar, tekst of beeld. Maar er zijn flink wat hedendaagse studies beschikbaar, die ook bij beginners positieve resultaten wb sociaal gedrag aantonen. Dit onderzoek is er een uit vele.

  2. Vermoedelijk is het effect van meditatie op onze persoonlijkheid nooit te meten. Er is immers geen vergelijking te maken met hoe iemand geworden zou zijn zónder tijd aan meditatie te besteden. Eventueel effect blijft dus een kwestie van geloof. Mijn ervaring leert, dat het aannemen én volhouden van de gewoonte om zo vaak mogelijk jezelf fysiek te ontspannen (spierspanning verlagen in gezicht, ademhaling en ledematen) positief doorwerkt op je mentale gesteldheid. Toenemende empathie ligt in het verlengde, maar nooit zonder betrokkenheid van het verstand. Breng dat echter maar op in ellendige omstandigheden! Maakt meditatie je dus altijd een beter mens? Ik vermoed dat je daarvoor moet kijken naar hoe iemand de weerstand in zichzelf weet te overwinnen; in weerwil van temperament en situatie bijv. verdraagzaamheid, tolerantie, onthechting aan zichzelf en aardse goederen, een actieve luisterhouding enz. realiseert. Wie een Geliefde heeft, lukt dat. De eventuele bijdrage daaraan van meditatie blijft echter moeilijk te meten. Het lijkt me dus overbodig, zelfs onzinnig, om het effect van meditatie bewezen te willen zien. Meditatie is geen medicijn maar houding; daar hoort reflectie wezenlijk bij, en streven naar zelfverbetering als antwoord op een innerlijke behoefte of 'stem' die vraagt om een glimp van God/het goddelijke dat ultiem motiveert. Wie dát Licht heeft ervaren, heeft immers aan de herinnering eraan genoeg, zoals heiligen getuigen; die móet Liefde leven!

  3. Het beste meten doet de beoefenaar zelf die concludeert dat haar of zijn kwaliteit van leven er op vooruit is gegaan.
    Dat dingen anders kunnen, beter kunnen. Dat het stellen van doelen en daarnaar leven je rust en geluk geeft.
    Moeilijk meetbaar die aandachtige mensen, maar wel voelbaar om je heen.
    Ga maar naar zen.nl en zie hoe praktisch zen ook is en kwaliteit toevoegt aan je leven en welbevinden.
    Zen.nl is er in elk geval niet als eerste op uit om snel even meetbaar te scoren en meeslepende dingen te bewerkstelligen. Ze getuigt daar wel van trouwens encdat mág ook.
    Wel practisch blijven, actief niet actief zijn en aandacht oefenen.
    Daarvan groeit een mens en dat kun beter voelen dan meten... hoewel......

Laat een antwoord achter aan Cor Bijl Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Verder lezen

Meer van 

Over de Bezieling

De Bezieling is een gratis online kwaliteitsmagazine voor mensen die op zoek zijn naar inspiratie, bemoediging en ankerpunten in het leven en daarbij nieuwsgierig zijn naar wat de christelijke traditie te bieden heeft.

Aanmelding nieuwsbrief

Ja, ik wil op de hoogte blijven van nieuwe artikelen op de Bezieling!

Boekenladder

Van Kribbe tot Kerststal. Franciscus van Assisi en de eerst levende kerststal Adveniat, 168 blz., € 9,99 (of € 4,- vanaf 100 exemplaren)
Nikolaas Sintobin Hoe oude wijsheid jouw leven in bloei zet KokBoekencentrum/Lannoo, 2023, 173 blz., € 20,-.
Marinus van den Berg Spreken en luisteren met je hart Ark Media, 2023, 130 blz., € 17,99.
Lammert de Hoop (red.) Reis naar de stilte Adveniat, 112 blz., € 19,95
Paus Franciscus Encycliek van paus Franciscus over broederschap en sociale vriendschap. Adveniat, € 15,-.

Direct Doneren

Betaalmethode
American Express
MasterCard
Visa
Ondersteunde creditcards: American Express, MasterCard, Visa
 
Geen titel(Vereist)
cross