Aan het begin van de Veertigdagentijd biedt theologe Marga Haas in veertig stappen toegang tot het werk van de middeleeuwse mysticus Meester Eckhart. Zo helpt zij de lezer Eckharts wereld van “onthechten van alle geschapenheid” en “geboren worden in het ene goede” te ontdekken. Daartoe biedt Haas steeds een Eckhart-citaat aan om overdag te ‘herkauwen’, gevolgd door een korte meditatie voor de avond. Twee voorbeelden - dag 4 en 6 - uit het boek ‘God en ik, wij zijn één’.
Door Theo van de Kerkhof
“Meester Eckhart leefde zeven eeuwen geleden, maar zijn woorden zijn onverminderd actueel”, schrijft theologe en geestelijk verzorger Marga Haas op de achterkant van haar boek God en ik, wij zijn één. Veertig dagen met Meester Eckhart. Aan het begin van de Veertigdagentijd biedt Haas de lezer deze hulp aan om in veertig stappen tot het werk van de grote mysticus door te dringen. De teksten van Eckhart zijn niet altijd even makkelijk toegankelijk of begrijpelijk. Toch is hij een onmisbare gids voor wie verdieping zoekt, zo is de overtuiging van Marga Haas. “Eindeloos hamert hij op de noodzaak jezelf leeg te maken, je te onthechten van alle geschapenheid. Voortdurend legt hij ons uit dat wij opnieuw geboren moeten worden in het ene goede – in God.”
Om de lezer op weg te helpen heeft zij veertig korte citaten van Eckhart geselecteerd. Haar advies is dat de lezer iedere ochtend één citaat tot zich neemt. “Leer het uit het hoofd, schrijf het op een briefje, draag het boekje mee en lees het citaat later op de dag nogmaals en nogmaals – kortom: proef het citaat en ‘herkauw’ het gedurende de dag.”
Vervolgens biedt de auteur bij elk citaat een zeer korte overweging, die bedoeld is voor de avond. In deze overweging deelt Haas met de lezer wat het citaat bij haar teweeg brengt. Zo brengt zij aan de hand van Eckhart de lezer stap voor stap verder op de weg naar binnen. Bij wijze van voorbeeld en als smaakmaker volgen hier twee citaten en overwegingen, de dagen 4 en 6.
Marga Haas (1972) studeerde theologie in Amsterdam en Leiden. Ze is werkzaam als geestelijk verzorger in een hospice. Daarnaast publiceert ze elke twee weken een korte overweging, waarin bijbelteksten en mystiek samenkomen. Ook geeft ze bezinningscursussen over o.a. Meester Eckhart. Zie www.margahaas.nl
Marga Haas, God en ik, wij zijn één. Veertig dagen met Meester Eckhart, Meinema, 96 blz., € 12,50. De publicatie wordt verwacht in februari 2015.
(Dag 4)
"Het hele leven en zijn van alle schepselen is een roepen en een haasten om terug te keren in wie hun herkomst is."
Uit de preek: Misit dominus manum suam. Jellema, Over God wil ik zwijgen, p.166
(Meditatie)
Uit wie ben ik geboren? Uit mijn moeder? Dat is het meest voor de hand liggende antwoord. En het is ook waar. Maar het is niet de hele waarheid. Wie ik ben, ik zou zeggen: mijn wezenlijke ik, is voortgekomen, uitgestroomd uit God. Vleesgeworden, geïncarneerd in mijn lichaam, in de tijd, in de ruimte, in de wereld. Verstopt achter alles wat zichtbaar, tastbaar, waarneembaar is aan mij. Diep verborgen achter alle buitenkantigheid. Daar ligt de innerlijkste grond van mijn bestaan, een ik, waar ‘ik’ er niet meer toe doet. Ongeschapen, voortgevloeid uit God. Uit mijn moeder ben ik geboren, in God ligt mijn herkomst.
Ik heb mezelf zo leren zien. Niet in één keer, als in een verblindende en tegelijk ogen openende bliksemflits, maar geleidelijk, stap voor stap. En steeds bewuster word ik van de beweging die diep in mij verborgen ligt. Het verlangen, het trekken – of misschien wel getrokken worden. Inderdaad, het enige waar dat diepere ik naar verlangt, is een hereniging. Het reikt voortdurend naar de Bron van waaruit het voortkomt en zoekt in haar terug te keren. Thuis te komen.
(Dag 6)
"Het gebod je naaste lief te hebben als jezelf lijkt zwaar, maar de beloning is begerenswaardig."
Uit de preek: Omne datum optimum. Jellema, Over God wil ik zwijgen, p.113
(Meditatie)
Soms komt het verlangen in me op te leven als een kluizenaar. Teruggetrokken, alleen. Nou, vooruit, een enkele uitverkorene zou ik toelaten, maar verder … Leven tussen mensen vind ik helemaal niet makkelijk. Vaak is er strijd. Tussen mijn behoefte, ruimte en wil en die van een ander. Voortdurend moet ik opletten: gaat er iemand over mijn grenzen heen? Is geven en ontvangen een beetje in evenwicht? Welke, soms verborgen, belangen spelen er bij die ander en bij mij? En die ander, die voortdurend een appel op me doet en die veroorzaakt dat ik voortdurend op mijn hoede ben – die moet ik liefhebben? Ik denk teveel vanuit tekort om zo nobel te zijn.
En toch kan ik er wel wat mee. De crux zit hem erin dat ik de ander zie als net zo herkomend uit God als ik zelf. Als de ander uit dezelfde Bron voortkomt en door dezelfde hemel omvat wordt en bevat is in dezelfde God, wat denk ik dan in grenzen en scheiding? Die ander en ik, wij zijn één.
En dan opent zich een prachtig perspectief. Want al wat een ander ontvangt aan liefde, vreugde en vrede, ontvang ik in dat een-zijn ook.
Trakteer de redactie op een kopje koffie
