"Van Eckhart leer ik telkens weer om afscheid te nemen van alle beelden in mijn ziel – die van mezelf, van anderen en van God. Want als je met beelden in je binnenste rondloopt, zie je de werkelijkheid niet goed", schrijft Marga Haas. Toch gaat het niet helemaal zonder. "In alle voorlopigheid leer ik God steeds meer te zien als een ruimte … En daar is volmaakte rust. Kalmte. Stilte. Leegte. Er is niets."
Door Marga Haas
Bij Matteüs 6,6
God is altijd en immer dezelfde en verandert niet door onze vreugde, noch door onze pijn. Dat is, heel bondig weergegeven, wat de middeleeuwse mysticus Meester Eckhart zegt. Zijn woorden roepen vragen op. ‘Zo’n onbewogen God – ik weet het niet. Ik vind het juist een troostrijk beeld dat God meelijdt.’ En ook: ‘Ik bid al zólang hetzelfde! Zou God daardoor niet geraakt worden?’
Het heeft alles te maken met het beeld dat je van God hebt. Van Eckhart leer ik telkens weer om afscheid te nemen van alle beelden in mijn ziel – die van mezelf, van anderen en van God. Want als je met beelden in je binnenste rondloopt, zie je de werkelijkheid niet goed. Je ziet alleen het beeld dat je ervan hebt. Maar help, wat zitten die beelden diep! God op een troon in de hemel, God als grote Trooster, God als bestuurder van het Al. Ook in mij zitten zulke godsbeelden nog ergens en het is een hele worsteling om mijn waarnemen en mijn ervaren daardoor niet te laten beïnvloeden.
Ruimte
Toch komt er langzamerhand ook iets anders. Nou moet ik natuurlijk uitkijken dat ik niet nieuwe beelden ga maken, die mij weer het zicht op de werkelijkheid ontnemen, maar in alle voorlopigheid leer ik God steeds meer te zien als een ruimte. Als een ruimte die altijd en overal beschikbaar is. Een ruimte die geen ruimte is, maar een mogelijkheid. Een dimensie onder, boven, in onze werkelijkheid. En daar is volmaakte rust. Kalmte. Stilte. Leegte. Er is niets. Er is alleen een puur, onbewogen zijn.
Ik kan op welk moment dan ook daar binnentreden. Ik hoef alleen maar naar binnen te keren en de rust in mezelf op te zoeken. En als ik dan de drempel overga en die ruimte betreed, vervluchtigt als het ware vanzelf alle hectiek van mijn dagelijkse leven. Alle heftigheid lost op. Het heeft in die ruimte geen bestaan, geen zijn. Het heeft al helemaal geen vat op mij, het is van mij af.
Een lege, volstrekt kalme ruimte, waarin alleen onbewogen zijn is. ‘Maar gij, wanneer gij bidt, ga in uw binnenkamer’, schrijft Matteüs. Misschien is dat wel bidden: dat je die ruimte betreedt en de dingen die je bedrukken en benauwen een voor een kunt afleggen, voor je neerleggen, ze kunt waarnemen en kunt nemen voor wat ze zijn in het licht van de eeuwigheid.
--------------
Marga Haas publiceert elke twee weken een korte overweging bij een bijbeltekst op haar blog ‘Parelduiken in de bijbel’. Zie: www.margahaas.nl
Parelduiken
Van de hand van Marga Haas verscheen Parelduiken. Een bundel met 52 korte overwegingen bij bijbelteksten. Voor elke week van het jaar een, op het ritme van het kerkelijk jaar. Parelduiken, 52 bijbelse verrassingen voor het hele jaar. Kok Boekencentrum, 2018, € 12,99. Ook als e-book verkrijgbaar.
Beste Marga,
Dank voor je mooie artikel. Ik heb het met belangstelling gelezen.
Ook ik heb geleerd van Eckhart me niet teveel vast te klampen aan beelden van God en dat is goed omdat onze voorstellingen te beperkt zijn.
Ik voel me geroepen mijn gedachte hierover met je te delen:
Hoewel ik je voorbeeld begrijp is God geen ruimte en ook niet onbewogen. (sla de Bijbel er maar op na)
God geeft ruimte.
God is Liefde en dat Hij geraakt wordt door ons, is zichtbaar geworden in de gave van Zijn Zoon.
Je schrijft over de ruimte:
"En daar is volmaakte rust. Kalmte. Stilte. Leegte. Er is niets. Er is alleen een puur, onbewogen zijn."
Als je de Liefde binnen treedt is daar volmaakte rust. Kalmte. Stilte. Maar geen leegte, want Hij is daar.
Niet onbewogen, maar met open armen. Dat is bidden.
Niet in het niets zijn, maar samen-zijn.
Harriët
Tja, het is precies wat je zegt Marga.
Zodra je iets gaat verwoorden zullen andere mensen dat misschien niet, minder, meer of anders voelen/ervaren.
En dat is allemaal goed want ieder mens is uniek in zijn/haar 'zijn', ook in zijn/haar gedachten en ervaringen.
Voor mij het meer een voelen van 'het al-in-al' of 'zijn in het zijn', denk ik.
Voor geinteresseerden in het gedachtengoed van Eckhart heb ik - alweer 2 jaar geleden - een overzicht geplaatst op http://www.issuu.com/geertvanderleest
Beste Harriët en Geert,
Dank jullie beiden voor je reactie!
Hartelijke groet, Marga Haas