Is er leven na de deadline? Lijkt van niet, waarom heet die ‘line’ anders zo. Hoe gaan we om met al het moeten in ons dagelijkse leven. Moet dat wel allemaal? Of is die vraag alleen al een opmaat naar onze lauwe gemakscultuur? Een bespiegeling van Annemarie Scheerboom over 'moeten' en 'vrije keuze' aan de hand van een column die nooit geplaatst werd.

Door Annemarie van Diepen-Scheerboom

De vorige keer dat ik een column wilde schrijven, kwam hij maar niet uit mijn vingers. Ver voorbij de deadline heb ik uiteindelijk het volgende opgestuurd:

“Ik ben zo moe, zo moe.

Daarom is mijn column nu zo kort. Voor een keertje misschien wel goed juist.”

Nee, bovenstaande minimalistische column heeft u niet per ongeluk gemist. Hij is gewoon niet geplaatst. Gelukkig had de hoofdredacteur van deze site een goed alternatief achter de hand. Het is ongebruikelijk om een bijna lege pagina te publiceren, dat snap ik natuurlijk ook wel. Maar hoe ik tot die compacte, nooit gepubliceerde column kwam, is wel een column waard.

Gemaksstraatje

"Moeten? We moeten helemaal niks!" reageerde mijn man een keer toen ik zei dat hij iets moest. Ik kon mijn oren niet geloven. Waarom schermt mijn geliefde medekatholiek met een dweperige, lauwe uitspraak die in het gemaksstraatje van onze tijd past? Een maatschappij zonder ruggengraat, waarin er niks moet en alles mag. "Helemaal wel!", bracht ik er dan ook tegenin, "of denk je soms dat de was zichzelf doet?! En wat dacht je van de kinderen verzorgen? Die hebben ons toch nodig!" "Dat is ook zo", zei David, "het is wel belangrijk om te doen, maar het gaat erom dat het niet móét."

Gelukkig was ik nog wel in staat om even een pas op de plaats te maken en na te gaan of het klopte wat hij zei. De was moet gedaan worden… als het zou moeten, dan kun je niet anders. Maar als we ervoor zouden kiezen om het niet te doen, dan groeit de berg vuile was de wasmand uit, hebben we op een gegeven moment niks schoons meer om aan te trekken; zul je net zien dat er een kots- en een plaswas bij komt. Kortom, dan verzuipen we in de vuile was! Hoe erg die terror ook in mijn hoofd werd, ik moest toegeven dat het nog steeds een optie was. Een slechte weliswaar, maar toch zeker een optie. Dat betekent dus dat we konden kiezen uit:

a. De was doen.

b. De was niet doen en verzuipen in vuile was.

En vooruit, geef de voorzienigheid ook een kans:

c. Geheime optie: uitkomst onbekend

Vrije keuze

Ik moest helaas dus wel toegeven dat David gelijk had. Gelukkig dat de inhoud van zijn stelling goed nieuws was. Hoewel we allemaal wel ingeprent kregen, dankzij het Adam-en-Eva-verhaal, dat we een vrije keuze hebben, drong dat besef in mijn dagelijks leven maar weinig door. Dus toen de deadline er voor mijn column eraan zat te komen en ik toen flink aan het kwakkelen was, voelde ik de bui al hangen. Op die deadline moet er dus een column op tafel liggen. En anders... dead! (Waarom zouden we het anders zo noemen?) Maar omdat ik mezelf dus aan het trainen ben om doordrenkt te raken van dat er niks moet, besloot ik om de verschillende opties eens uit te denken.

Allereerst: stuur ik wel of geen column? Als ik geen column stuur lijkt me dat vervelend, want ten eerste is dat niet de afspraak en ten tweede is die afspraak er om op vaste basis een nieuwe column te kunnen lezen op de site. Hoewel mijn hoofd dus prut was, heb ik zo lang mogelijk geprobeerd om met iets te komen. Ik geloofde ook zeker dat het zou komen, want dat was elke keer toch weer gelukt (ook al vaak over de deadline).

Maar toen de column eigenlijk al op de site had moeten staan, had ik nog steeds niks. Alleen de gedachte dat er niks moest. Dus waarom niet een minimaal aantal woorden? Het gaat tenslotte om de boodschap. Dus durfde ik het uiteindelijk aan om een zeer minimalistische column in te sturen. Daarop kreeg ik een barmhartige mail van de hoofdredacteur, dus dat was allemaal ook weer goed afgelopen.

Misschien ook maar beter zo, want de gedachte erachter zou zich vast niet makkelijk hebben laten raden. Ook gaf het input voor deze column - pfieuw, is dat ook weer gelukt. Niet omdat het moet, maar omdat het goed is om af en toe eens wat te publiceren over de strubbelingen die we kunnen hebben in ons dagelijks leven.