Schouders zijn er om ergens onder te zetten. Dat was de eerste associatie die Lisette Thooft had als het over schouders ging. Althans tot voor kort. Ze ontdekte dat de strenge disciplinebenadering je behoorlijk vast kan zetten, niet alleen in je schouders maar ook in je leven. Met stramme schouders kun je geen sterren van de hemel plukken en Mozes had zo nooit zijn volk aan de overwinning kunnen helpen, zoals je kunt lezen in een wonderlijk bijbelverhaal.

Door Lisette Thooft

Er staat een wonderlijk verhaal in Exodus 17, 8-14, waarin Mozes het volk van Israël aan een overwinning helpt door zijn armen omhoog te houden. Ze vechten tegen de Amalekieten en zolang Mozes op een heuvel staat met geheven armen en handen, winnen ze; telkens wanneer hij moe wordt en zijn armen laat zakken, zijn de vijanden aan de winnende hand. Uiteindelijk helpen Aäron en Chur Mozes door zijn armen te ondersteunen tot de zon ondergaat, en het volk van Israël wint de strijd.

Voor mijn opleiding tot rebalance-therapeut moet ik ook anatomie leren en ik had nooit gedacht dat het zo’n fascinerend vak zou zijn. Neem de schouders. Waarvoor hebben we eigenlijk schouders? Het eerste dat in mij opkomt, is: om ze ergens onder te zetten. Om ze recht te houden. Om er lasten op te laden.

Dat is de discipline-visie op schouders, de visie van de militaire houding. Toen ik klein was, werd mij voorgehouden dat kinderen vroeger – toen ze nog echt streng werden opgevoed! – met een stok door hun armen gestoken moesten rondlopen, om ze te trainen in die militaire houding. Borst vooruit, schouders naar achter, stoer en stram.

Je kunt aardig op slot gaan in je schouders als dat je normale blikveld is. En ik heb dan ook jarenlang last van mijn schouders gehad. Ik ben niet de enige: in mijn prille rebalancing-praktijk krijg ik de ene cliënt na de andere bij wie de schouders op slot zitten. Vaak weten ze niet eens meer hoe ze hun schouders zouden kunnen ontspannen. Meestal hebben ze hun hele leven niet alleen zichzelf aan hun schouders omhoog gehouden, maar ook veel lasten van andere mensen gedragen. Van zielige, onmachtige ouders, of van te veeleisende ouders. En als je eenmaal gewend bent als kind om zware taken over te nemen, dan blijf je dat uit gewoonte doen.

Als Mozes zulke schouders had gehad, zou hij nooit in staat zijn geweest om zijn volk aan de overwinning te helpen.

Van de hemel plukken

Onze anatomiedocente zei: “Onze armen zijn keien in het uitreiken. Je kunt geen sterren van de hemel plukken als je je schouders op slot zet.” De schouder is een weergaloos briljant ontworpen samenstelsel van botten, gewrichten, spieren en banden dat ons in principe juist heel veel bewegingsvrijheid geeft. Wij hebben armen en schouders om sterren van de hemel te plukken, om naar de hemel te wijzen, om uit te reiken, om onszelf armslag te geven. Niet om lasten op te laden tot we erbij neervallen.

Hoe ontspan je je schouders als je niet meer weet hoe het moet? Het best werkt het als je jezelf toestemming geeft om het niet te weten. Als ik aan mijn massagetafel met zo’n strakgespannen schouder in mijn handen zit, en ik moedig mijn cliënt aan om hardop te zeggen: “Ik weet echt niet hoe dit moet”, dan voel ik het gewicht van de schouder al zakken. Want de schouder zèlf weet heel goed hoe hij moet ontspannen; die heeft de herinnering nog van de ontspannen staat en laat gewoon los als hij de kans krijgt. Het is alleen ons denken dat denkt dat het de controle moet blijven houden en precieze instructies geven. Dus als dat strakke denken zich overgeeft, al is het maar heel eventjes, dan is er alleen nog de herinnering aan losheid.

Ik hoop dat Aäron en Chud aan het eind van die dag in Refidim hun leider Mozes een heerlijke schoudermassage hebben gegeven.