Lijkt de moderne mens niet op een kind dat zelf opzoek gaat naar de snoepjespot en vindt dat het recht heeft op al die lekkernij? Wat is dat voor een wrede moeder die hem dat heerlijks zou willen ontzeggen? Annemarie Scheerboom keert zich tegen deze eisende levenshouding die via allerlei cultuuruitingen tot ons komt. Bovenal hebben we ons bestaan cadeau gekregen. Onverdiend! Door Annemarie van Diepen-Scheerboom ‘Omdat je het verdient!’ Gisteren in een reclamespotje op de radio kwam die boodschap weer voorbij en vervolgens las ik haar twee keer in twee verschillende artikelen van een tijdschrift. Wat heb ik volgens die bronnen dan precies verdiend? En waarmee dan wel? Mijn man David merkte op: ‘Je hebt het verdiend om bij hun een zorgverzekering te kopen omdat je zo’n mooi mens bent, haha!’ We lachen erom. Maar eerlijk gezegd word ik ook een beetje onpasselijk van dit uit de lucht gegrepen zinnetje dat blijkbaar zoveel mensen aanspreekt.

Zelf op jacht

Tegenwoordig lijken mensen alles te verdienen in de breedste zin van het woord, alsof ze er een recht op zouden kunnen doen gelden. Iedereen lijkt recht te hebben op kinderen, op een relatie, op geluk en zelfs op een door zichzelf gekranste zorgverzekering. Het is niet zo dat ik mensen de schatten uit het leven misgun. Maar hebben we ook zondermeer recht op al die dingen? Dat gaat mij te ver. Het doet me denken aan een kind dat om een snoepje vraagt en dat niet mag van zijn ouders. Even laten uithuilen, zou ik denken, en vijf minuten later speelt het weer tevreden buiten. Maar moderne mensen lijken eerder op een kind dat niks vraagt en zelf op jacht gaat naar de snoepjespot. Als de moeder dan even later geschokt de snoepjespot uit zijn handjes grist, is het een krijsen alsof de wereld vergaat. Want zeg nou zelf, wat een stomme moeder heb je die jou je snoepjes misgunt. Daar heb je toch recht op?

Leven met God

Wat een stomme God hebben we eigenlijk nu er nog steeds oorlog, honger en liefdeloosheid bestaat? Of als we de juiste baan niet hebben, niet tevreden zijn met de grootte van onze borsten of onze buurman een grotere auto heeft dan wij? Door ons te focussen op hetgeen waar we allemaal menen recht op te hebben maar niet krijgen, vergeten we dat we de allerbelangrijkste schat allang binnen handbereik hebben: je hoeft er alleen nog om te vragen. En dan heb ik het natuurlijk over leven in eenheid met God. Is dat niet waar we allemaal, bewust of onbewust, het allermeest naar verlangen? Zelfs de paus vraagt erom, want hij beseft dat ook hij als zondaar daar geen recht op heeft. Ontzettend krachtig vind ik het dat hij gewoon ter biecht gaat. Dit benadrukt dat hij zichzelf als niet waardig beschouwt om tot God te komen, maar dit toch aan God durft te vragen omdat hij gelooft in een genadige God. Dat kunnen we niet zelf verdienen door goed te leven, want je schiet altijd wel te kort. We krijgen het zomaar cadeau. Het ligt dus niet aan onze prestaties, maar aan God die gewoon erg vrijgevig is. Wat een opluchting. Kunnen we eindelijk stoppen met die neiging om ons telkens te bewijzen.

Onverdiend

Ondanks dat we tegenwoordig overspoeld worden met een, naar mijn mening, onjuiste mantra, is er echt nog wel hoop. We hebben net kerst gevierd. Ieder jaar opnieuw herinnert het kerstkind ons eraan dat we Hem mogen ontvangen, al ben je ‘slechts’ iemand die op het randje van de samenleving leeft (denk aan de herders die ook op kraamvisite waren). Niet omdat we er recht op hebben. Niet omdat we Hem door hard werken zelf verdiend hebben. Onverdiend, uit de goedheid van zijn hart, is hij naar ons gekomen. Maar ja, daar tegenover staat de reclameboodschap van de grootgrutter dat je selfmade kerstfeest pas slaagt met hún kalkoen op tafel.