Pasen is voor mij een symbool, zegt Lisette Thooft, het is het verhaal van ons aller leven. "Het kruis zie ik als teken van het hier-en-nu: horizontaal zijn we hier op Aarde, verticaal zijn we er nú. ... Werkend aan wat vraagt om bewerkt te worden. Berustend in wat niet anders kan. ... Net zolang tot we ontspannen in wat er is."
Door Lisette Thooft
De kruisdood, de lijdensweek, het offer, het Lam Gods, het zijn zulke loodzware woorden, zulke verbijsterende beelden… als je ze letterlijk neemt.
Dat doe ik al jaren niet meer. Ik zie het Paasverhaal als een soort stripverhaal. Of misschien kun je zelfs zeggen een droomverhaal, een serie beelden met een symbolische, archetypische betekenis.
Ik zie ons allemaal als gekruisigd: geestelijke wezens als vlinders vastgeprikt in de materie. Op Aarde dus. Om te lijden, om te ervaren, om heel dat weerspannige, ruwe, stroeve bestaan in de stof te doorvoelen. Met alle pijn die het onvermijdelijk oplevert en alle weerstand, met alle protest en al het wild om ons heen slaan, met al het projecteren en verdringen…
Net zolang tot we het opgeven, ons overgeven, en met volledig godsvertrouwen ons lot accepteren, zoals de gekruisigde dat zo subliem voordeed.
Daarvan is Pasen voor mij het symbool. Het kruis zie ik als teken van het hier-en-nu: horizontaal zijn we hier op Aarde, verticaal zijn we er nú.
Ik zie ons allemaal als gekruisigd: geestelijke wezens als vlinders vastgeprikt in de materie.
BAF! Beng! Bingo: in dit moment zitten we hier vast in ons lichaam, in de tastbare werkelijkheid, en moeten we het doen met wat er is. Niet wegkijken, niet versagen, niet opgeven maar gewoon, seconde voor seconde doorleven in het leven dat we nu eenmaal leiden. Werkend aan wat vraagt om bewerkt te worden. Berustend in wat niet anders kan.
Net zolang tot we ontspannen in wat er is. Als je ontspant, kun je beter kijken, helderder zien en meer beseffen. Dan ga je steeds meer zien hoe schitterend het leven is, hoe weergaloos briljant de boel hier in elkaar zit, hoe dapper en trouw ook de nederigste madeliefjes elke dag hun bloemetjes weer openzetten voor de zon, de kleinste spinnetjes opnieuw beginnen aan een web. Hoe kwetsbaar en tegelijkertijd onverwoestbaar het leven is hier in de stof.
En hoe dankbaar ik mag zijn dat ik er ben, hoe wonderschoon mijn leven is al ben ik nog zozeer gewond geraakt en weer geheeld, of nooit meer helemaal geheeld maar juist getekend, gegroefd, gelooid, gepokt en gemazeld, gesleten, gebruikt, verfrommeld, geleegd.
Al ben ik duizend doden gestorven en telkens toch weer opgestaan. Telkens hopelijk een beetje echter, opener, eerlijker opgestaan, een beetje wijzer, dieper, een beetje christelijker, een beetje dichter bij de waarheid dat we allen één zijn, dat we er allemaal bij horen. Hoe dan ook.
Prachtig! Heel mooi en to the point geformuleerd!
Helaas word je in de kerken / liturgie toch altijd weer met die "loodzware woorden" geconfronteerd, en dan gedwongen om de letterlijke betekenis plus al het theologisch / mystiek / liturgisch doorfantaseren hierop door de eeuwen heen (in hymnen, psalmen, leesteksten etc.) toch weer voor lief tot je te nemen. (Priesters en religieuzen mogen en willen nu eenmaal niet afwijken van de sacrosancte Traditie op straffe van zich buiten de 'communio' te plaatsen etc.) Ja, je kunt natuurlijk ook proberen om niet meer na te denken en te hertalen (erg moeilijk, en slecht te verantwoorden!) of wegblijven uit de kerk, maar gooi je dan cultureel en spiritueel / psychologisch niet het kind met het badwater weg?
Wat zou het dan mooi zijn als begaafde mensen zoals U nu eens een alternatief, psychologisch / spiritueel beter verstaanbaar geloofsverhaal dan het traditioneel christelijke (Joodse, islamitische) zouden 'componeren' voor al die mensen die genoemde "loodzware woorden" rond Jezus kruis en lijden nog nauwelijks door hun keel kunnen krijgen, maar toch behoefte hebben aan zich fundamenteel en blijvend geborgen weten c.q. aan diepe bemoediging (tot in hun botten) / bevestiging als goed (Kompas) ondanks alle persoonlijke tekorten. De kerken bieden dat namelijk helaas immers niet!
Nou het zal je tegen - of meevallen met die loodzware woorden in de kerk, Zou maar eens op onderzoek uitgaan ! Ik heb de lichtheid vh bestaan weer ervaren in liturgie , beeldende teksten en ontroerende preken .... ik preek zelf ook graag in de geest van Lisette....5
Beste Jos, Ik ga al bijna 70 jaar naar rk kerken en ook regelmatig naar de vestpers bij protestanten. Hou me ook al jaren dagelijks aan het Getijdengebed en Lectio Divina (Dagelijkse meditatieve lezing van teksten van profeten, zieners, heiligen, bisschoppen en theologen uit meestal vroegere tijden). Ik kom er dus wel uit; neem mezelf ook niet als norm, maar spreek voor vrienden, bekenden en (oud)collega's die wél moeite hebben met die "loodzware woorden", die ze zeggen nu wel te kennen, maar er niets mee kunnen en daarom wegblijven van kerk en geloven (ook niet intensief willen lezen en studeren), en dus ook beslist over het christelijk geloven niets meegaven en -geven aan hun (klein)kinderen. Ik vind dat jammer, zorgelijk (ook in cultureel opzicht) en zoek daarom al jaren naar manieren om de kloof tussen hen en de beter ingevoerden te overbruggen. Alfa-cursussen zijn er niet in mijn omgeving. De schaarse pastores kunnen hun werk nauwelijks aan. Dus waar te beginnen? Vereenvoudiging van de Boodschap lijkt me daarom het beste begin van nieuwe evangelisatie. Maar dan moet iemand die wel eerst formuleren op vandaag goed verstaanbare wijze. Dus: wie kan dat én begint aan die klus? Lisette Thooft geeft hierboven een prachtige voorzet. Nu nog een verdere uitwerking met verstaanbare argumentatie en voorbeelden. Maar, misschien kun jij het ook wel met je preekervaring?! Ik nodig je uit!
Ontroerend, troostend mooi. Dankjewel voor de speurtocht naar de woorden xxx
Nou het zal je tegen - of meevallen met die loodzware woorden in de kerk, Zou maar eens op onderzoek uitgaan ! Ik heb de lichtheid vh bestaan weer ervaren in liturgie , beeldende teksten en ontroerende preken .... ik preek zelf ook graag in de geest van Lisette....
Beste Lisette,
Mooi dat je het kruis als symbool gebruikt van horizontaal en verticaal.
Zit ik nog te veel in de oude symboliek, dat ik dacht als je 'horizontaal' ziet als 'hier', verwachtte ik 'verticaal' als datgene wat ons hier overstijgt. Ik geloof dat het spirituele en religieuze ook immanent aanwezig is. Maar is er toch ook niet enige transcendentie te ervaren?
Maar natuurlijk. Zou dat gesymboliseerd worden door de lengte van de verticale lijn?