De kerken voegen zich netje naar het overheidsbeleid in de strijd tegen COVID-19. Een gemiste kans meent Lisette Thooft. Zij verlangt naar een kerk met een meer dwarse kijk op de coronacrisis: "Geef mij een kerk waar het leven gevierd wordt in plaats van de angst voor besmetting."
Door Lisette Thooft
Wat een mooie blog van Marinus over het Jezusdoosje. Ik ben het maar met één zin oneens: “Nu blokkeert corona de deelname aan de communie…” Nee, niet het virus blokkeert die deelname, de overheidsmaatregelen doen dat. En de gehoorzaamheid van de kerk aan de overheid.
Wat zou Jezus hebben gedaan met een overheid die de verantwoordelijkheid van haar burgers afneemt? Lag hier niet een prachtige kans voor de kerken wereldwijd om zich bezig te houden met zin op een urgente, actuele manier? Om duidelijk te maken waarover het gaat in de kern: angst voor ziekte en dood. Om daar het Evangelie tegenover te zetten met de boodschap van hoop en vertrouwen. Nee, dood is niet het einde. En nee, controle is niet het antwoord op een ziektegolf.
Heftige griep
Niets is wat het lijkt, als je beter kijkt. We worden om onze oren geslagen met cijfers tegenwoordig en het is lastig om eruit wijs te worden. Maar dit cijfer, gepubliceerd op de site van het RIVM zelf, vond ik wel heel veelzeggend: er zijn dit jaar maar 404 ‘gewone’ griepdoden geregistreerd, in plaats van het normale gemiddelde van 6.443. (https://www.rivm.nl/monitoring-sterftecijfers-nederland)
Er zijn dus zesduizend griepdoden minder te betreuren geweest dan normaal en als je die aftrekt van de 9.768 geregistreerde covid-19 doden, houd je 3.629 ‘extra’ doden over. Covid-19 is een extra heftige griep. Maar geen killervirus waarvoor alles moet wijken, zelfs het meest zinvolle. Zelfs het meest heilige.
Masseren
Ik heb natuurlijk makkelijk praten, als kleine zelfstandige. In het begin van de lockdown kwam een oude vriend van mij vrij uit een gesloten inrichting waar hij wegens paniekaanvallen en suïcidale depressie had gezeten. Hij was over de ergste dip heen maar trillerig, een schim van zichzelf. Toen ik hem zag, wist ik dat ik maar één ding kon doen en dat was hem masseren, met de diepe aandachtige massagetechniek van de rebalancing. Contactberoepen waren verboden, maar dit was niet het uitoefenen van mijn praktijk, het was het helpen van een oude vriend. Bij het masseren had ik muziek opgezet en toen ik de ontspanning voelde in het lichaam op de massagetafel en het gezicht van mijn vriend zag gladtrekken, wist ik met een diep innerlijk weten: dit is heilig werk. Dit mógen wij ons niet laten verbieden.
Hij is weer fit, mijn vriend, en hij komt wekelijks voor wat hij noemt ‘een onderhoudsbeurt’. Laatst zei hij dat hij het gevoel heeft dat hij telkens weer tot leven komt door de massage.
Angstcrisis
Ik vind dat we met ons allen moeten praten over wat zin heeft in deze angstcrisis, en over wat heilig is, en ook over wat zin en heiligheid ondermijnt. Is het zinvol om in angst te leven voor de dood en ons zo te laten inperken als nu? Nee, natuurlijk niet, want de Heer heeft gegeven en de Heer zal nemen, en onze lichamen zijn stof dat tot stof zal wederkeren terwijl onze zielen zullen jubelen in het huis van onze Vader.
Geef mij een kerk waar het leven gevierd wordt in plaats van de angst voor besmetting, en ik zal weer ter communie gaan.
Enkele jaren geleden liep ik het meest ordinaire griepvirus op. Dat ontaardde in een dubbele virale longontsteking, 3 weken IC (geïsoleerd) en een half jaar revalidatie. Ik vermoed dat Covid--19 een vergelijkbaar verloop heeft, zij het met nog wat extra complicaties. Ik wens dat niemand toe. Ik probeer me aan de adviezen van de overheid te houden, ik mijd waar mogelijk bijeenkomsten in vrienden- en familiekring en werkoverleg/vergaderingen en dus ook kerkdiensten. Soms maak ik een uitzondering, in het besef dat dat een risico is. Maar het gaat hierbij niet om angst (o.i.d.), maar om risico-afwegingen vanuit een verantwoordelijkheidsgevoel. Ik besef ook al te goed dat ik die risico's niet totaal kan beheersen. Het kan ook 'goed' fout gaan.
Mark Rutte cs staat voor een enorme opgave. Ondanks de groeiende wetenschappelijke kennis van zijn Outbreak Management Team moeten zij met een beperkte kennis over de verspreiding van het virus en over de effectiviteit van de diverse maatregelen, keuzes maken die vergaande gevolgen kunnen hebben. Ook zij beseffen ten volle dat het geen kwestie is van enkele simpele maatregelen die het virus de wereld kan verwijderen. Ze hebben blijvend van doen met onzekerheden, risico's en dilemma's.
De onzekerheid die eigen is wetenschappelijke kennis wordt helaas benut voor het verkondigen van allerhande 'idealistische' of 'heilige' theorieën. Lisette Thooft scheert daar met haar betoog gevaarlijk dicht langs
Het doet me denken aan dit couplet uit een song van The Incredible String Band, jaren zestig:
For rulers like to lay down laws
and rebels like to break them
and the poor priests like to walk in chains
and God likes to forsake them.
Het betoog van Lisette Thooft raakt kant noch wal. Ik raad haar aan om het boek over de Corona-pandemie van Judith von Halle te lezen.
Ha Rob, leuk dat je reageert, wat precies bedoel je? Wat zegt Judith von Halle?
Judith gaat realistisch in op de feiten, maar gaat daarnaast ook in op de achterliggende (geestelijke ) processen. Dat heeft aanknopingspunten hoe er mee om te gaan. En dat is niet net doen of je neus bloedt!
Stel dat de overheden niets hadden gedaan, wat was er dan gebeurd? Heb je daar wel eens over nagedacht?
We kunnen niet exact weten wat oproepen van Lisette Thooft (Frans Vroomans spreekt zelfs van onzin) teweeg brengt. We weten wel dat de oproep het risico inhoudt van een bredere verspreiding van het virus, meer zieken en meer doden. Dat kan in haar levensfilosofie of spiritualiteit acceptabel (natuurljjk?) zjjn, maar legt dit risico ook bij anderen neer die liever langer willen leven. Natuurlijk kan het allemaal meevallen (laten we dat hopen), maar dat is niet op voorhand zeker. Mijn punt is niet dat ze een risico voor zichzelf neemt, maar dat ze - als oproep succes heeft - ook het leven van anderen in de waagschaal stelt.
Dit betoog van Lisette Thooft slaat nergens op. Het is ook een slag in het gezicht van mensen zoals mijn vrouw en ik die de afgelopen 3 jaar gelijktijdig hebben gevochten met de gevolgen van drie operaties en behandelingen om kanker te bestrijden. Net toen bleek dat we nog goede kansen hebben om onze kinderen en kleinkinderen nog een tijdje te kunnen volgen brak Covid-19 uit.
De maatregelen die de regering neemt zijn zeker niet altijd goed te begrijpen c.q. te verdedigen maar zoals dhr. Rutte terecht stelde: 'soms moet je 100% besluiten met 50% kennis.
De risico's die er zijn als je naar de kerk gaat zijn voor ons die ook sinds half maart in zelfquarantaine zijn onverantwoord. Er zijn andere wijzen om bezig te zijn met je geloof. Dat doen we dan ook.
En dan een betoog als dat van Thooft moeten tegenkomen komt dan over als dat van iemand die totaal niet in de gaten heeft wat deze onzin teweeg kan brengen.
Wat kan deze onzin teweegbrengen?
prachtig, zo'n dwarsdenker als Lisette, die de angst niet zomaar accepteert die de overheid en wij onszelf over ons afroepen. en met zo'n praktische invulling van een massage help je een wat extremere virus minder de baas te laten zijn, dan al die andere sombere en negatieve reacties, die ik nu aantref.
lisette, blijf dwarsdenken, want denken geeft inzicht, zelfs de idealistische of de heilige, want de wetenschappelijke weet het ook niet.
frede de wit
Dank je wel! We gaan dapper door 🙂
Naar een dwarse kerk verlang ik ook. Heel fijn dat je hierover schrijft, Lisette, het is me uit het hart gegrepen. Bedankt !