De  'oceanische beleving' is een ervaring die veel mensen kennen. Dergelijke ervaringen kunnen je op de mystieke weg brengen. Psycholoog Bert Henning geeft enkele handreikingen bij het begaan van deze weg, die ook wel de weg van het bovenbewuste wordt genoemd.

Door Bert Henning

De ervaring van het bovenbewuste of hogere bewustzijn  wordt vaak omschreven als: het ervaren van de eeuwigheid, als een gevoel dat onbegrensd, eeuwig, 'oceanisch' is. Als een ervaring dat alles één is en de beleving dat alles precies zo is als het moet zijn. Mogelijk is dat wat Jezus bedoelt met “Het koninkrijk Gods is binnen Ulieden” (Statenbijbel, Lucas 17, 21).

Heel veel mensen kennen deze ervaring. Ze zijn doorgaans tijdelijk. En dan komt er soms een onstilbaar verlangen op naar meer. De weg van de mystiek dient zich aan, met vragen als: kan ik iets doen om deze ervaringen naar mij toe te halen, ze vaker en/of langer te beleven?

Ontplooiing

Twee dingen zijn mijn inziens belangrijk bij de ontplooiing van ons bovenbewustzijn: de durf en de bereidheid om te geloven in een hogere macht, en het verminderen van de kracht van ons ego.

Voor het eerste, geloof in een hogere macht kan de volgende eenvoudige oefening je helpen. (Als je er niet in kunt geloven, doe dan bij wijze van oefening ‘alsof’): Stel je in je fantasie een gids voor en stel hem of haar een vraag die je al een tijdje bezig houdt. Er is een behoorlijke kans dat je een antwoord krijgt dat je zal verrassen. (Je kunt ook de volgende geleide meditatie doen: ontmoeting met je innerlijke gids)

Ten aanzien van het tweede, verminderen van de kracht van je ego: verminder je behoefte aan gezien worden, aan status, aan gelijk willen hebben, aan bezit.

Verzetten

Wat ook belangrijk is bij de ervaring van het hogere bewustzijn is kijken hoe we ons ertegen verzetten. Met andere woorden: wat zijn onze afweermechanismes tegen het bovenbewuste? Twee veel voorkomende vormen van verzet zijn:

- Reactie formatie (overdrijven van het tegendeel): de mogelijkheid van contact met het goddelijke wordt ontkend. Bijvoorbeeld door de eigen zondigheid te overdrijven. ‘Ik ben niet waard om… ik ben schuldig. Mea maxima culpa.’
- Projectie (het bij je zelf te ontkennen deel, je eigen goddelijke oorsprong, exclusief toeschrijven aan iemand anders). Bijvoorbeeld: Jezus is goddelijk, en hoe meer ik hem vereer, hoe duidelijker ik bevestig dat ik dat dus niet ben, of hoef te zijn.

De vraag waar het in dit verzet om draait is: welke overweging gebruik je om niet te hoeven geloven in je eigen goddelijke vonk, of je vermogen om je rechtstreeks in verbinding te stellen met het goddelijke?

Toegangswegen

Wat verder kan helpen op de mystieke weg is je houden aan door anderen voorgeschreven moraliteit, bijvoorbeeld de 'tien geboden'. Maar ook ‘empathie’, je werkelijk verplaatsen in de situatie van een ander en ‘oordelen loslaten’ zijn klassieke toegangswegen .

Samenvattend: de weg van de mystiek lijkt er vooral een van ‘ja zeggen’ tegen de mogelijkheid dat het koninkrijk der hemelen ook in jezelf zit en ‘loslaten van eigenbelang’, van je ego (door het beoefenen van nederigheid, dienstbaarheid, dankbaarheid en een liefdevolle benadering van anderen).

Loslaten van het lawaai van de wereld en het gekakel in ons eigen hoofd, waardoor we misschien de stem van onze eigen intuïtie, zo je wilt, de stem van God kunnen gaan horen.

Voor een uitgebreidere versie van dit artikel zie: openoog.com/hoger bewustzijn.html

Bert Henning is psycholoog met aandacht voor spiritualiteit. Hij schrijft regelmatig artikelen op zijn website: www.openoog.com.