Na jarenlang mediteren wordt Marga Haas nog regelmatig overvallen door gedachten als: ik kan het niet, of: heb ik me weer laten meeslepen. Maar soms ook ontwaakt er iets: liefdevolle, aanvaardende, compassievolle ruimte. "‘Ja, Gij verruimt mijn hart’, dicht de psalmist."
Door Marga Haas
Bij Psalm 119,32
Mediteren doe ik nu al jaren, maar ik vind het nog steeds lastig. Er is vaak zoveel dat zich in mij afspeelt. Dat woelt en rondwaart en in de stilte opkomt om zich te laten zien. Gedachten, verlangens, fantasieën, angsten, toekomstbeelden, zorgen, pijn, verdriet. Te veel. Als ik geconcentreerd bezig ben met werk of huishouden, dan merk ik dat allemaal niet zo. Maar als ik ’s ochtends op mijn bankje zit, dan krijgt die innerlijke wereld de ruimte en laat zich volop merken. Ze benauwen me – de gedachten en gevoelens. Ik zie ineens hoeveel ruimte ze innemen in mijn binnenkant. Hoe ze me in de tang houden, grip op me hebben, me leiden.
En het moeilijkste om te aanvaarden is dat ik het vaak helemaal niet doorheb dat al die dingen me zo benauwen. Als ik in de stilte zit, laat ik alles opkomen. En voordat ik het weet, ben ik minuten verder en heb ik me laten meeslepen door van alles en nog wat. Als dat besef toeslaat, als ik daaruit wakker word, is er altijd een moment van oordeel. Oordeel over mezelf. ‘Heb ik me weer laten meeslepen. Het is de bedoeling dat ik er van een afstandje naar kijk en ik zit er weer midden in. Hoe lang doe ik dit nou al!? En ik kan het nog steeds niet.’ Je reinste zelf-afwijzing. En als ik dát doorkrijg, dat ik mezelf afwijs, geef ik mezelf daarover nog eens op mijn kop. ‘Je weet toch dat oordelen niet helpt!’ Dan wijs ik mezelf af omdat ik mezelf afwijs. Pfff … Hoe ingewikkeld kun je het jezelf maken.
Ruimte van binnen
En dan zijn de twintig minuten voorbij en ontwaakt er iets anders in mij. Waarom zat ik hier ook alweer? O ja, om alles, alles wat er in mij is onder ogen te zien, waar te nemen en te laten gaan. Op te laten lossen in die grote, onmetelijke ruimte die God is, die de Liefde is, die ik van binnen ben. En als vanzelf gebeurt dat dan. Ik word ruimte van binnen. Liefdevolle, aanvaardende, compassievolle ruimte. En alles, alles wat zich de afgelopen minuten heeft laten zien, zie ik ineens in die ruimte. En dan gebeurt het wonder: het lost als vanzelf op. Het tintelt weg, het wordt transparant, het wordt opgenomen in dat grote geheel waarin alles er mag zijn, waarin alles omvat wordt, omhelsd, door de Liefde zelf. Alles wat zich in mij afspeelt. Ook mijn zelf-afwijzing. En het feit dat ik mezelf afwijs omdat ik mezelf afwijs.
‘Ja, Gij verruimt mijn hart’, dicht de psalmist. Zo voelt het dan. Alsof mijn hart zich opent, groter wordt, en alles liefdevol omhelst en in zich opneemt wat mij benauwde. En ook de benauwdheid lost op. Ik ben alleen nog maar ruimte. En ik kan alles aanvaarden – zelfs het feit dat ik mezelf maar zo moeilijk aanvaard.
-------------
Marga Haas publiceert elke twee weken een korte overweging bij een bijbeltekst op haar blog ‘Parelduiken in de bijbel’. Zie: www.margahaas.nl
Leven van binnenuit
Marga Haas begeleidt in oktober de retraite ‘Leven van binnenuit’ in het Dominicanenklooster in Huissen. Twee dagen in monastieke omgeving tijd om je te bezinnen op je leven aan de hand van bijbelverhalen, mystieke teksten en beeldende kunst. Meer info: zie klooster Huissen.
M.i. zoek je te ver, beste Marga. Van veel priesters, andere religieuze leiders en vermeende spirituele coaches moet je God wel zoeken, maar je mag Hem/Haar/Het ("de Naam" is ons slechts gegeven en dat zou ons genoeg moeten zijn!) beslist niet vinden noch ergens mee mogen identificeren. Dat is echter maar de halve waarheid. Als je Hem/Haar nergens mee of in ziet, dan loop je uiteindelijk verloren! De ware religieus zoekt dagelijks liefdevol 'Gods aangezicht', d.w.z. hij/zij heeft Hem in beginsel al gevonden maar nooit in de zak. God 'is niet in de zachte bries' zoals Elia reeds merkte, maar In én Met Mij als .... ik me er ultiem op instel door totale liefdevolle, geestelijk-fysieke aandacht, overgave, ja in de volkomen onthechte zelf-gave aan de Ander. Soms wordt dat beantwoord, maar nodig is dat niet. Heb je goddelijke presentie en bevestiging eenmaal ervaren (zie de mystici, heiligen enz.) dan is dat genoeg voor altijd. De oblaat osb Geert Derksen getuigde er 11 aug. j.l. in het kro geloofsgesprek nog van: iedere dag even God zoeken, de herinnering aan Hem/Haar weer even levendig maken voor jezelf (door je aandachtige zelfgave aan c.q. verwijlen bij de Heer - in Jezus bijv.) van bemind kind van Hem/Haar te zijn, want Hij/Zij ziet je, al van voor je geboorte, tot in de eeuwen der eeuwen. Het maakt én houdt je gelukkig door de focus op zelfgave en liefde! Je hart gaat zo telkens weer open.