Harry Huisintveld mag een jaar lang niet voorgaan in de eucharistie omdat hij op Witte Donderdag een ongeldige mis zou hebben opgedragen. Er moet een theologisch en pastoraal gesprek op gang komen over deze kwestie meent Hubert Michiels van Kessenich. Daarbij kan de brochure Kerk en Ambt, die de dominicanen in 2007 aan alle Nederlandse parochies stuurden, goed van pas komen.
Door Hubert Michiels van Kessenich
Harry Huisintveld
Kardinaal Eijk heeft met betrekking tot de Witte donderdag-viering 2013 in Vecht en Venen/Abcoude een verkeerde diagnose gesteld. En daardoor is de verkeerde therapie toegepast.
Wat is het geval? De kardinaal meent te kunnen vaststellen, dat pastor Harry Huisintveld is voorgegaan in een ongeldige Eucharistie-viering; ongeldig op grond van het gegeven dat er op zeven plekken tijdens die viering is afgeweken van bepaalde voorschriften uit het Missale Romanum. En daarom moet die voorganger nu gestraft worden.
Dit oordeel van de kardinaal berust echter op een ontoereikende interpretatie van de feiten. Het niet opvolgen van alle details uit de missaalrubrieken heeft naar zijn oordeel de viering - eucharistisch gezien – ‘ongeldig’ gemaakt. In dat geval is het ook niet meer nodig zoveel nadruk te leggen op het niet in detail opvolgen van die liturgische voorschriften. Er kan en moet dan wel een gelovige discussie gevoerd worden over de vraag wat voor een viering het dan wel was.
Moet daarentegen de viering beschouwd worden als - eucharistisch - ‘wel geldig’, dan heeft – in die opvatting - het niet opvolgen van alle rubrieken kennelijk geen ontkrachtende werking gehad op de ‘sacramentaliteit’ van die viering. In beide gevallen is ingrijpen vanuit het kardinaals-huis niet aan de orde.
Wat wel nodig is, dat is een onbevooroordeelde deelname aan een gelovig gesprek hoe een wijs oordeel over het voorval er uit zou moeten zien. Een dergelijk gesprek zou theologisch en pastoraal moeten zijn, eerder dan kerkrechtelijk. Aan zo’n gesprek zouden zeker de Dominicanen moeten deelnemen. Zij hebben immers al enige jaren geleden in hun brochure “Kerk en Ambt” een buitengewoon heldere analyse hieromtrent geleverd. Die brochure werd toegezonden aan alle Nederlandse parochies. ◊
Zie de brochure Kerk en Ambt in pdf
Eerdere bijdragen van Hubert Michiels van Kessenich, zie: archief rk-kerkplein.
Ik wil graag even nuanceren.
De sanctie door kardinaal Eyck komt niet zomaar "out of a clear blue sky". Er zijn al heel wat incidenten aan vooraf gegaan. Als je als priester vindt dat je, nota bene, op het feest van de priesters, de H. Mis helemaal naar je eigen zin kunt veranderen, zo kunt aanpassen dat er gewoon geen H. Mis meer in te herkennen is, dan denk ik dat je, als priester, het geloof in de eucharistie verloren bent en dan eigenlijk ook in Jezus Christus.
Op het feest van Witte Donderdag heeft Jezus aan Zijn vrienden laten zien wat er de volgende dag ging gebeuren. Hij heeft brood genomen en het tot Zijn Lichaam gemaakt dat voor ons allemaal werd gebroken aan het kruis, de volgende dag met Goede Vrijdag. Hij heeft op dat moment de H. Eucharistie ingesteld, waarbij Hij telkens opnieuw door de handen van de priester, het eucharistische wonder laat plaatsvinden: brood en wijn veranderen en worden lichaam en bloed van de Heer. Dit gebeurt niet zomaar: de priester krijgt deze macht door zijn wijding en in de schoot van de H. Kerk. De rituelen garanderen de echtheid/geldigheid van dit sacrament. Zo zien wij de goddelijke eenheid onder de mensen: allen hebben deel aan hetzelfde Lichaam, iedereen wordt op hetzelfde moment gevoed met Zijn Lichaam: "Mijn Lichaam is echte spijs", zegt Jezus. Een mens leeft niet van brood alleen, maar van Jezus Christus zelf, die werkelijk aanwezig wil zijn in jou, die zich met jou persoonlijk wil verenigen, niet zomaar alleen in gedachten en in gebed, maar echt, werkelijk, lijfelijk aanwezig in Zijn verheerlijkt Lichaam, dat de gedaante van Brood heeft aangenomen. Zo nam Hij eertijds ook de gedaante aan van een tuinman of van de Emmaüsganger. Als je daar niet meer in gelooft als priester, en daar helemaal creatief je eigen gang mee gaat gaan, dan ben je toch een toneelspelletje aan het opvoeren, dan kun je beter een protestants avondmaal gaan vieren. Dan heeft het gewoon geen zin meer om binnen de katholieke kerk de H. Mis op te dragen. Want ofwel is het zo vervormd dat er geen consecratie plaatsvindt en dan bedrieg je de gelovigen en geef je hen gewoon brood. Ofwel is het sacrament wel geldig, maar ga je er onwaardig mee om, omdat je er Jezus niet in wil herkennen.
Wie het evangelie van Johannes leest, moet erkennen dat de katholieke kerk Zijn Testament getrouw heeft bewaard en is God dankbaar dat hij een kardinaal naar Nederland stuurt die dit geloof waardevol genoeg vindt, en minder populaire maatregelen durft te nemen.