"Soms zijn er geen andere woorden dan dat er geen woorden zijn", zegt Marinus van den Berg naar aanleiding van de aanslag op Peter R. de Vries. Mooi dat een minister over 'bidden' sprak, tijdens de persconferentie. Bij ontwrichtende gebeurtenissen branden we kaarsen: naast machteloosheid is er ook verscherpt bewustzijn van 'geven om elkaar', van menselijkheid.

Door Marinus van den Berg

De beide demissionaire ministers, aangeslagen door de aanslag op Peter R. de Vries, spraken over 'bidden' tijdens hun kort statement na de Amsterdamse persconferentie. Terwijl de meeste vragen gingen over wat te doen, wat gedaan moet worden en wat misschien niet gedaan is als het om beveiligen gaat, spraken ze over bidden. Hoe ze dat deden en of ze dat al gedaan hadden was niet aan de orde. Ook niet tot wie ze baden. Ze waren aangeslagen en machteloos.

Er is geen beveiliging die wie dan ook altijd en overal afdoende kan beveiligen. Soms zijn er ook geen andere woorden dan dat er geen woorden zijn. Soms wordt wat nieuws heet alsmaar herhaald. Dat gebeurde ook die gisterenavond (6 juli).We werden meegenomen in een collectieve rouw: we zijn allemaal aangeslagen als in shock. Het kortste gebed dat ik hoorde was “onvoorstelbaar”.

Je wilt het je ook niet voorstellen al waren er al snel beelden op de sociale media. Ik heb er geen gezien maar ik dacht aan bloedende gezichten van mensen. Ik dacht aan het bebloede gelaat van Christus. Iemand die meelijdt. Was dat het bidden dat de demissionaire ministers bedoelden: bidden als meeleven met de neergeslagene, neergeschotene en meeleven met zijn allernaasten. Voor dit bidden hoef je niet gelovig of christelijk te zijn maar wel menselijk. Dit bidden staat in dat rijtje van bloemen leggen, kaars branden, wensbriefjes schrijven, stilstaan…. Niet zomaar weer overgaan tot de orde van de dag.

Het was de mens in de politicus die sprak over bidden. Eerder deze week zag ik in de langste galerie van de wereld (de Maastunnel in Rotterdam) een kunstwerk van Freek Gerkema die in meerdere talen en kleuren een affiche maakte rond het Kyrie: een bede om ontferming. In de oecumenische gemeenschap Taizé wordt het soms bijna eindeloos gezongen. Iemand stuurde me een YouTube filmpje. Hoe troostend en verbindend.

Als er zulke ontredderende, ontwrichtende dingen gebeuren zoals op straat worden neergeschoten, mensen op wie geschoten wordt als een schietschijf, dan is het de tijd om eindeloos te roepen om ontferming. Tijd om kaarsen te branden om deze nachtmerrie ter verlichten. Er is niet alleen machteloosheid maar ook verscherping van bewustzijn: geven om elkaar, om elkaars veiligheid. Laten we bidden om menselijker te worden. Aan enkelen stuurde ik de volgende tekst.

Een kaars om licht

 

Een krachtig sprekende kaars

Een kaars om licht in het duister

 

Een kaars met eigen woorden

Voor een mens van gerechtigheid

 

Voor een mens met opzet

bruut neergeschoten

 

Voor een mens met een hart van vrijheid

voor weerloze slachtoffers

 

Een kaars voor Peter R. de Vries

en allen die licht in duisternis zijn

 

Een kaars om ontferming.

 

(Marinus van den Berg, 07-07-2021)